Xâm hại tình dục trẻ em đang là vấn nạn nhức nhối, để lại những hậu quả nghiêm trọng về thể chất lẫn tinh thần với các em.
Ban Công tác phụ nữ Công an tỉnh tuyên truyền phòng tránh xâm hại cho học sinh trong tỉnh. Ảnh: CTV
Thời gian qua, công tác phòng ngừa, đấu tranh phòng chống tội phạm xâm hại trẻ em luôn được các ngành chức năng, địa phương quan tâm. Tuy nhiên, số vụ việc liên quan đến xâm hại tình dục phụ nữ, trẻ em vẫn đang có xu hướng gia tăng.
Thực trạng đau lòng
Tình trạng xâm hại trẻ em trên cả nước nói chung và Phú Yên nói riêng có xu hướng gia tăng, diễn biến phức tạp, gây bức xúc trong dư luận, gây nên hậu quả rất thương tâm. Theo thông tin từ Công an tỉnh, trong năm 2024 trên địa bàn Phú Yên xảy ra 32 vụ, 42 đối tượng trực tiếp xâm hại 33 em, tăng 10,3% so với cùng kỳ năm trước.
Nổi lên là tình trạng đối tượng và bị hại quen biết nhau ngoài xã hội, sau đó nảy sinh quan hệ tình cảm yêu đương rồi quan hệ tình dục; lợi dụng sự mất cảnh giác, quản lý, đề phòng kém của cha mẹ, bị hại, các đối tượng đã dụ dỗ, đe dọa các em khi ở nhà một mình... để thực hiện hành vi xâm hại tình dục (XHTD).
Trong các vụ án này, cha mẹ bị hại đều buông lỏng quản lý đối với con cái, để trẻ em tiếp xúc với các đối tượng xấu, gây nên những vụ việc đau lòng. Điều đáng nói, trong các vụ án trên, người thực hiện hành vi phạm tội thường là người thân trong gia đình, bạn bè quen biết ngoài xã hội với bị hại.
Các đối tượng đã lợi dụng sự quen biết, sử dụng lợi ích vật chất dụ dỗ, tiếp cận nạn nhân để thực hiện hành vi đồi bại. Có đối tượng dùng vũ lực, thủ đoạn khác đe dọa để XHTD nạn nhân. Bên cạnh đó, đáng lên án nhất là có tình trạng để thỏa mãn nhu cầu tình dục của bản thân mà có những hành vi trái với luân thường đạo lý.
Các nạn nhân đa phần là trẻ em gái. Các em đều không nhận được sự quan tâm, chăm sóc đầy đủ từ phía gia đình. Một số trường hợp cha mẹ ly hôn, hiện đang sống cùng mẹ và cha dượng; trường hợp mẹ bỏ đi, cha làm thuê hoặc trường hợp cha mẹ làm thuê không thường xuyên có mặt ở địa phương, nạn nhân phải thường xuyên ở nhà một mình hoặc nhà người thân. Do đó, nhiều vụ việc xảy ra thời gian dài thì người thân của bị hại mới phát hiện, gây khó khăn cho công tác điều tra, làm rõ bản chất vụ việc. Khi phát hiện sự việc, phụ huynh còn lúng túng, chậm trễ trong xử lý, mắc nhiều sai lầm đáng tiếc…
Học sinh chia sẻ về kỹ năng phòng tránh các nguy cơ bị kẻ xấu xâm hại. Ảnh: CTV
Tăng cường công tác tuyên truyền
Để góp phần ngăn chặn tội phạm XHTD trẻ em, năm 2024, lực lượng công an Phú Yên đã điều tra làm rõ, xử lý hình sự 27 vụ, 33 đối tượng và đang điều tra, xác minh 4 vụ, 8 đối tượng… Mặc dù các vụ việc bị phát hiện đều được cơ quan công an xử lý theo quy định của pháp luật, tuy nhiên nỗi đau và sự ám ảnh ấy sẽ theo các nạn nhân đến suốt cuộc đời. Các vụ trẻ em bị xâm hại được công bố chỉ là “phần nổi của tảng băng chìm”, vì nhiều nguyên nhân mà có trường hợp người thân phát hiện nhưng không tố giác tội phạm, gây khó khăn cho công tác điều tra, làm rõ bản chất vụ việc..
Làm thế nào để trang bị, hướng dẫn cho trẻ những kỹ năng tự bảo vệ bản thân cần thiết; giúp các em nhận biết các nguy cơ, biết bản thân đang bị đối tượng có ý đồ xâm hại dụ dỗ, lôi kéo, biết cách thoát thân… là cả một vấn đề, rất cần sự chung tay góp sức của các ngành chức năng, địa phương, gia đình và cộng đồng.
Đây cũng là nội dung mà trung tá Lê Thị Ái Ngọc, Trưởng ban Phụ nữ Công an tỉnh trăn trở, theo đuổi trong công tác tuyên truyền phòng tránh xâm hại cho trẻ em trong suốt 8 năm qua. Là một người mẹ, trung tá Lê Thị Ái Ngọc luôn thấu cảm nỗi đau và những tổn thương của những đứa trẻ bị xâm hại cũng như cha mẹ, gia đình các em.
Bởi vậy những chuyến công tác dân vận, tuyên truyền pháp luật, bản thân chị cũng như Ban Công tác phụ nữ Công an tỉnh và các hội phụ nữ cơ sở đặc biệt quan tâm đến việc tuyên truyền kỹ năng phòng tránh xâm hại cho học sinh, trẻ em trên địa bàn tỉnh.
Trung tá Lê Thị Ái Ngọc chia sẻ: “Mỗi năm, Hội Phụ nữ Công an tỉnh tổ chức trên 20 hoạt động tuyên truyền về pháp luật, tuyên truyền về kỹ năng sống cho trẻ em, nhất là kỹ năng phòng tránh xâm hại cho học sinh ở các trường tiểu học, THCS, trẻ em vùng nông thôn, miền núi, vùng sâu vùng xa. Chúng tôi tập trung tuyên truyền ở những địa bàn này, vì trẻ em ở đây ít được tiếp cận thông tin về nội dung này, cha mẹ lại thường xuyên đi làm ăn xa, ít dành thời gian cho con cái, các em chủ yếu sống với ông bà, thiếu sự quan tâm, giáo dục của gia đình…”.
Tại các buổi tuyên truyền, trung tá Lê Thị Ái Ngọc thường tập trung hướng dẫn các em kỹ năng phòng tránh, kỹ năng giúp trẻ thoát các nguy cơ bị xâm hại, cách xử lý khi bị xâm hại; cách nhận biết các dấu hiệu có khả năng bị xâm hại, đặc biệt là nêu cao tinh thần cảnh giác của trẻ trước các nguy cơ…
Trong các buổi tuyên truyền, chị dùng tranh khoa giáo để minh họa trực quan, giúp các em dễ hiểu, dễ nhớ các kỹ năng bảo vệ bản thân, “Quy tắc 6 cánh hoa”, “Quy tắc 5 ngón tay”, “Quy tắc 4 vòng tròn”… để giúp trẻ biết tự bảo vệ, phòng tránh bị xâm hại…
Với phương châm phòng hơn chống, vấn đề quan trọng hiện nay là phải tạo thêm nhiều lá chắn vững chắc để bảo vệ an toàn cho trẻ trước nạn XHTD, cần nâng cao nhận thức về loại tội phạm này để từ đó áp dụng các biện pháp xử lý kịp thời, góp phần tạo hiệu quả trong công tác đấu tranh phòng ngừa. Đặc biệt cần tăng cường tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật trong Nhân dân về phòng chống XHTD trẻ em.
Có thể nói, công tác đấu tranh phòng chống XHTD trẻ em không chỉ là nhiệm vụ của các cơ quan chức năng mà còn là trách nhiệm của mỗi gia đình, nhà trường và toàn xã hội. Bên cạnh các ban ngành chức năng, nhà trường, gia đình phải có trách nhiệm bảo vệ trẻ trước vấn nạn xâm hại. Các bậc cha mẹ phải là người nắm vững những kỹ năng phát hiện và ứng phó với tình trạng trẻ em bị xâm hại.
Bà Phạm Thị Thu Huyên, Trưởng ban Tuyên giáo - Chính sách pháp luật, Hội LHPN tỉnh bày tỏ: Sự quan tâm, dạy bảo ân cần từ gia đình sẽ tạo nên bức tường vững chắc giúp ngăn chặn và giảm thiểu tình trạng xâm hại trẻ em. Vì vậy, những năm qua, các cấp hội phụ nữ trong tỉnh luôn quan tâm đến công tác này. Chúng tôi thường tuyên truyền những kỹ năng ứng phó cần thiết như: kỹ năng phát hiện những khác thường ở trẻ nhỏ; kỹ năng hỗ trợ tâm lý cho con; động viên để con chia sẻ, vượt qua nỗi đau bị xâm hại, cũng như trang bị các kiến thức về pháp luật về tố giác tội phạm…
Theo NGỌC DUNG/PYO